«ՃԱՌԱԳԱՅԹՆԵՐ, ՈՐ ՇՈՂԱՑԻՆ ՈՒ ՉԿԱՆ»…
(Վ. Տերյանի խոսքերով՝ ի փառս մեր Անմահացած Հայկազունների, որոնք մնացին մեր սրտերում)
Հազարամյակների ճամփորդ Հայ ազգս կրկին աղետալի փոթորիկների շրջանում հայտնվեց:
Ու պայթող ռումբերի սփռած կորուստի ծանր լռության մեջ մեր Հոգու անսփոփ ճիչն է՝
«Սերմնացանները չդարձան տուն»…
Հոգնած նայում եմ ես ճամփաներին՝
Սերմնացանները չդարձան տուն,
Հանգան շողերը լուռ կատարներին՝
Սերմնացանները չդարձան տուն:
Իջավ երեկոն լուրթ ստվերներով՝
Սերմնացանները չդարձան տուն,
Գրկեց հոգիս իր մութ, պաղ թևերով՝
Սերմնացանները չդարձան տուն:
Լույսերը վառվեցին խրճիթներում՝
Սերմնացանները չդարձան տուն,
Ահեղ լռություն է ճամփաներում՝
Սերմնացանները չդարձան տուն…
(Գեղամ Սարյան)
Եվ հազիվ 35 գարուն բոլորած մի Հայորդու տառապալից քնարի մռունչն է հնչում…
Լռել են արդեն երգերը հզոր,
Ու էլ չե՛ն հնչում խոսքերը հպարտ,
Խավա՛րն է գերել մեր հոգին այսօր,
Եվ լռությունը՝ հավետ մահապարտ։
Սև գնդերն, ահա,՛ կազմել են շարքեր
Արյունված երկրում, ուր երեկ այնպես
Շաչո՛ւմ էիք դուք, հրեղե՛ն երգեր,
Եվ ալեկոծում փողոց ու կրկես։
Դաժան ցնծությամբ թշնամին, ահա՛,
Իր սև հաղթության խնջույքն է տոնում,
Հռհռում է մեր տանջանքի վրա,
Արյունով հարբած՝ արյո՛ւն է խմում…
Լցվա՛ծ է արդեն բաժակը թունոտ,
Համբերելու ժամն անցե՛լ է արդեն…
Ելնե՛նք՝ ճչալու խնդությամբ քինոտ
Ու հպարտ կանգնե՛նք մութ բռնության դեմ։
Այս դառն օրերի մթնում մահաբեր,
Արնոտ խնջույքի այս սև զնդանում
Դավաճա՛ն է նա, ով լռում է դեռ,
Մատնի՛չ է, ով իր սուրը չի հանում…
(Վահան Տերյանի՝ «Փշե Պսակ» շարքից, 1905-1908թթ.)
…«Արիացի՛ր, սի՛րտ իմ, ե՛լ հավատով տոկուն,
Կանգնի՛ր հպարտ՝ որպես լույս Լեռն է մեր կանգուն»:
Տերյանական տողերով՝ Ոգու Զորություն մաղթենք մեր Աննկուն Քաջազուններին…