ԱՐԵՎԱԳԱԼԻ ՏՈՆԸ՝ ԲԱՐԵՓԱՌ ՄԻՀՐԻ ԾՆՈՒՆԴԸ

Անհիշելի ժամանակներից ի վեր կարևորվել են Բնության շրջափուլերը՝ երկրի նկատմամբ Արևի դիրքի փոփոխություններով պայմանավորված:
Առանձնահատուկ նշանակություն ունեցող օրերը նշվել են հանդիսություններով, տոներով ու ծեսերով՝ Նախնիների գիտելիքներն ու ավանդույթները սերունդներին փոխանցելու նպատակով:

Ձմեռային շրջանում Կյանքը պահպանելու և գարնանը Բնության հերթական վերազարթոնքի հետ կյանքի շարունակականությունն ապահովելու խորհուրդն է Ձմեռային արևադարձի օրվա նշանավորումը:

Հայկեան Միաբանութեան Քրմերի՝ Արևագալ-Միհրի ծնունդի տոնի բացատրությունից մի փոքրիկ հատված՝ ստորև:

«Միհր Բարեփառ Դիցի հիմնական պաշտամունքային վայրերը կոչվում էին Քարայր, որտեղ Միհրը ծնվում էր քարից՝ ժայռից:
Նման Քարայրները, «քրիստոնյա» կոչվող Հայաստանում, ոչնչացվեցին կամ եկեղեցու վերածվեցին, իսկ հարևան իսլամական Իրանում դրանք պահպանվում են որպես «իրենց»՝ ազգային ժառանգություն:

Միհրի Քարայրում կանգնեցված կենտրոնական ժայռը քրիստոնյաները խաչքար դարձրեցին:

Ճանաչե՛նք և տե՛ր կանգնենք մեր ժառանգությանը»…

«Միհրական տոմարի համաձայն, Արաց ամսվա Գիշերավարի օրը (դեկտեմբերի 21), տարվա ամենաերկար գիշերն է, որին հաջորդում է Մեհեկան ամսվա Արեգ օրը (դեկտեմբերի 22)՝ Արեգ-Միհրի ծնունդը:

Սա Միհրական տաճարական տոմարի համաձայն Միհրի ծնունդի բացատրությունն է՝ հիմնված աստղագիտական ճշգրիտ հաշվարկների վրա:

Իսկ Հայկյան սրբազան-ավանդական տոմարի համաձայն, Միհր Բարեփառի ծնունդը տոնվում է Մեհեկան ամսվա Միհր օրը՝ դեկտեմբերի 23-ին:

Այս տարվա՝ 2023 -ի ձմեռային արևադարձը տեղի կունենա դեկտեմբերի 22-ին՝ առավոտյան ժամը 7.27-ին:

Միհրի ծնունդը կոչվում է «Արեւագալ» և համարվում է հիմնական տոներից:
Այդ օրվանից ցերեկվա տևողությունը սկսում է ավելանալ, մինչև Արեգ ամսվա Արեգ օրը՝ մարտի 21-ին Ամանոր-Զատիկին ցերեկվա տևողությունը գերազանցում է գիշերվա տևողությանը:

Արեւագալը նաև համարվում է նորածինների տոնը, որի ժամանակ այդ տարվա ընթացքում ծնված երեխաներին օրհնում են, գլխներին չիր ու չամիչ լցնում և ուրախանությամբ անցկացնում տարվա ամենաերկար գիշերը՝ մինչև Արեւածագ, երբ Արեգ-Միհրը կծնվի:

Այդ օրվանից սկսած սերմերը Երկրի արգանդում կսկսեն ծիլ տալու գործընթացը, և Ամանոր-Զատիկին հողից գլուխ կբարձրացնեն նրանց ծիլերը:

Կանխավ շնորհավորում ենք բոլոր Հայկազուն Արեւորդիներին՝ Բարեփառ Միհրի ծնունդի տոնի առթիվ:
Թող որ Միհրի կենարար Հուրը վառ մնա բոլորիդ սրտում և տոհմում»…

ՔՈՒՐՄ ՅԱՐՈՒԹ ԱՌԱՔԵԼԵԱՆ, ՔՈՒՐՄ ՄԻՀՐ ՀԱՅԿԱԶՈՒՆԻ